Historia

1879-1950; lekarz major WP; dyrektor i ordynator Szpitala Przemienienia Pańskiego w Poznaniu; wiceprezes PCK; działacz polityczny; od 1912 organizator i członek skautingu na terenie Wielkopolski; w czasie I wojny światowej lekarz w armii niemieckiej; 1916–1918 członek tajnego Międzypartyjnego Komitetu Obywatelskiego i współpracownik Centralnej Agencji Polskiej w Lozannie; 1918–1919 kierownik Wydziału Wykonawczego Rady Ludowej m. Poznania i sekretarz Naczelnej Rady Ludowej, współorganizator powstania wielkopolskiego; w 1919 w składzie delegacji ustalającej linię demarkacyjną pomiędzy powstańcami a wojskami niemieckimi; 1919–1920 prezes Rady Głównej Stronnictwa Narodowo-Demokratycznego na Wielkopolskę; od 1920 we władzach Zarządu Wojewódzkiego Związku Ludowo-Narodowego, 1925–1928 prezes; 1928–1939 przewodniczący Zarządu Okręgowego Stronnictwa Narodowego (SN) w Poznaniu; 1935–1939 członek Komitetu Głównego SN; od 1929 członek Wielkiej Rady Obozu Wielkiej Polski; prezes Legionu Wielkopolskiego; prezes Związku Towarzystw Uczestników Powstania Wielkopolskiego.

Poseł na Sejm Ustawodawczy w latach 1919–1922;

Senator w latach 1930–1935.

W czasie kampanii wrześniowej służył jako starszy ordynator VII Wojskowego Szpitala Polowego, organizował szpital polowy w Lubieniu Wielkim koło Lwowa, a następnie jego ewakuację; w nocy 19/20.09.1939 lub 21.09.1939 wraz z kolumną transportową Ubezpieczalni Społecznej z Warszawy przedostał się na Węgry, internowany, pracował w szpitalu w Nögrad-Věröce; od września 1939 poszukiwany niemieckim listem gończym; od stycznia 1940 w Paryżu, gen. Władysław Sikorski mianował go delegatem Ministerstwa Spraw Wojskowych ds. PCK; od czerwca 1940 w Londynie, 1940–1946 szef sanitarny PCK, organizator polskiego lecznictwa w Szkocji, członek Komitetu Politycznego SN, 1944–1945 członek Rady Narodowej.

W lipcu 1946 wrócił do kraju, do Poznania; pracował w Szpitalu im. Pawłowa; publikował.

Zmarł 29.05.1950 w Poznaniu; pochowany na cmentarzu Sołackim tamże (kw. grobowców rząd 6 grobowiec 9).

akt zgonu z USC Poznań; Sonderfahndungsbuch Polen, Berlin [1939], s. 99; Archiwum brytyjskiego Ministerstwa Obrony (sekcja polska), teczka osobowa; PSB, t. XX, Kraków 1975, s. 391–392; Wielkopolski słownik biograficzny, Warszawa-Poznań 1981, s. 464–465; Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej, Warszawa 1994, s. 533; Posłowie i senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919–1939. Słownik biograficzny, t. IV, Warszawa 2009, s. 132–133; informacje Głównej Biblioteki Lekarskiej z 2009; Dzienniki czynności Prezydenta RP Władysława Raczkiewicza, oprac. Jacek Piotrowski, t. II, Wrocław 2004, s. 227 i in.; Jarosław Maciej Zawadzki, Senatorowie losy wojenne i powojenne, Warszawa 2013, s.14, 32, 141-142; informacje z 2012 krewnego Jerzego Marcinka z Poznania.