Historia

Senator Edward Kleszczyński [NAC].

Edward Kleszczyński

1892-1984; ziemianin (majątki: Radziemice, Czechy); major kawalerii WP; legionista, członek POW; prezes Izby Rolniczej w Krakowie i Małopolskiego Towarzystwa Rolniczego; popularyzator spółdzielczości; współzałożyciel spółki „Hodowla Roślin Braci Kleszczyńskich”; radny gminy i członek wydziału powiatowego w Miechowie; członek ZG Związku Legionistów Polskich.

Działalność parlamentarna

Poseł w latach 1928–1930; 1930–1935;
Senator w latach 1935–1938.

Losy wojenne, okoliczności śmierci

w czasie kampanii wrześniowej III zastępca dowódcy Mazowieckiej Brygady Kawalerii w ramach Armii Modlin; od 27.09.1939 w niewoli niemieckiej, z której zbiegł; uczestnik konspiracji SZP/ZWZ/AK, m.in. współtwórca i członek sztabu Inspektoratu AK Miechów; w 1941 w jego majątku Czechy ukrywał się m.in. Tadeusz Bór-Komorowski, dowódca obszaru Kraków; 1942–1943 więziony na Montelupich w Krakowie, następnie na Szucha w Warszawie, m.in. w celi śmierci, wykupiony; od sierpnia 1944 dowódca formowanej Krakowskiej Brygady Kawalerii Zmotoryzowanej AK (ok. 4–6 tys. żołnierzy).

Po rozwiązaniu AK w styczniu 1945 poszukiwany przez Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego, emigrował w październiku 1945 (wpław przez Nysę Łużycką); służył kolejno w 1. Dywizji gen. Stanisława Maczka, 1. Pułku Ułanów Krechowieckich II Korpusu Polskiego we Włoszech (1945–1946) i Polskim Korpusie Przysposobienia i Rozmieszczenia w Wielkiej Brytanii (1947–1950); od 1950 w USA, osiadł w Nowym Jorku, pracował jako kasjer; członek IV Rady Narodowej RP (1951–1953) jako przedstawiciel Ligi Niepodległości Polski; członek władz Instytutu Józefa Piłsudskiego w Nowym Jorku (m.in. wiceprezes); przewodniczący zjazdu założycielskiego Stowarzyszenia Polskich Kombatantów w USA (1953), działacz Kongresu Polonii Amerykańskiej.

Zmarł 20.01.1984 w Nowym Jorku; pochowany na cmentarzu Our Lady of Czestochowa w Doylestown (Pensylwania, USA).

Zobacz na mapie

Źródła

akt zgonu z USC Nowy Jork; Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej, Warszawa 1994, s. 521–522; Ziemianie polscy XX wieku, Warszawa 1996, t. 3, s. 84–86; Dzienniki czynności Prezydenta RP Władysława Raczkiewicza, oprac. Jacek Piotrowski, t. II, Wrocław 2004, s. 581; Posłowie i senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919–1939. Słownik biograficzny, t. III, Warszawa 2005, s. 117–118; Wiktor Krzysztof Cygan, Oficerowie Legionów Polskich 1914–1917. Słownik biograficzny, t. II, Warszawa 2006, s. 231–232; Od Krzeszowic do Doylestown. Edward Kleszczyński, w: „Dziennik Polski”, dodatek „Dziennik Proszowicki”, nr 223/23.09.2006, s. II; Symboliczny grób Edwarda Kleszczyńskiego, w: „Gazeta Miechowska” nr 156/2006, s. 24; Piotr Hapanowicz, Senatorowie województwa krakowskiego w II Rzeczypospolitej 1922–1939, Kraków 2007, s. 140–143, 212; Marcin Chorązki, Ziemianie wobec wojny, Kraków 2010, s. 191, 230 i in.; Jarosław Maciej Zawadzki, Senatorowie losy wojenne i powojenne, Warszawa 2013, s.14, 45, 47, 155, 175, 343, 461-463; informacje krewnych z USA z 2010: Józefa Kleszczyńskiego i Krystyny Kleszczyńskiej-Esteves.