logo logo

Historia

Senator Iwan Makuch [Na narodnij sluzbi, Ditrojt 1958, przed kartą tyt.].

Iwan Makuch

1872-1946; adwokat w Tłumaczu (doktorat 1901); propagator spółdzielczości; publicysta; organizator i działacz Towarzystwa „Sicz”; 1918–1919 członek Ukraińskiej Rady Narodowej Zachodnio- Ukraińskiej Republiki Ludowej (ZURL), minister robót publicznych i minister spraw wewnętrznych ZURL; od 1919 przewodniczący Krajowej Rady w Chmielniku na Podolu; sprawował funkcje kierownicze w Ukraińskiej Republice Ludowej (1920); czołowy działacz Ukraińskiej Partii Radykalnej (1923–1924 przewodniczący, 1925 zastępca przewodniczącego), Ukraińskiej Partii Socjalistyczno-Radykalnej (1926–1930 zastępca przewodniczącego, 1930–1939 przewodniczący).

Działalność parlamentarna

Poseł do galicyjskiego Sejmu Krajowego w latach 1908–1918;
Senator w latach 1928–1930; 1930–1935.

Losy wojenne, okoliczności śmierci

27.09.1939 zagrożony aresztowaniem przez NKWD uciekł z Tłumacza; 1939–1944 mieszkał z przerwami u córki w nadgranicznej wsi Horoszowa na wschód od Zaleszczyk, pomagał w prowadzeniu gospodarstwa rolnego; w marcu 1944 wyjechał z rodziną córki przez okupowaną Polskę, Słowację, Węgry, Austrię do południowych Niemiec, pracował jako robotnik w winnicy; w grudniu 1944 przybył do drugiej córki, do Wiednia, jednak z powodu zbombardowania jej domu wyjechał z nią w okolice Salzburga.

Do połowy 1946 mieszkał w Wagrain, a następnie w Hallein koło Salzburga, spisywał wspomnienia.

Zmarł 18.09.1946 w Salzburgu; pochowany na tamtejszym cmentarzu komunalnym, Komunalfreidhof, grób istniał do 1974.

Zobacz na mapie

Źródła

akt zgonu z USC Salzburg (tu imię w wersji niemieckiej: Johann); Ivan Makuch, Na narodnij sluzbi, Ditrojt 1958 (tu: pochowany w Hallein); Ryszard Torzecki, Kwestia ukraińska w Polsce w latach 1923–1929, Kraków 1989, s. 375; Czesław Brzoza, Ukraińska reprezentacja parlamentarna w II Rzeczypospolitej, w: „Krakowskie Zeszyty Ukrainoznawcze”, t. I/II, 1992–1993, s. 156, 164 (tu błędna informacja o zgonie w Australii); Enciklopedia ukrainoznavstva, Lviv 1994, t. IV, s. 1444; Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej, Warszawa 1994, s. 531; Posłowie i senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919–1939. Słownik biograficzny, t. IV, Warszawa 2009, s. 65–66; Jarosław Maciej Zawadzki, Senatorowie losy wojenne i powojenne, Warszawa 2013, s.11, 86-87; list z Wydziału Konsularnego Ambasady RP w Wiedniu z 2012 (szczegółowe dane na temat grobu senatora na cmentarzu w Salzburgu).