logo logo

Historia

Senator Julian Szymański [NAC].

Julian Szymański

1870-1958; chirurg, okulista (oftalmolog); profesor Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie; 1896–1898 lekarz rosyjskiej floty handlowej we Władywostoku; 1899–1902 okulista kolei wschodniochińskiej w Charbinie; lekarz wojskowy w czasie wojny rosyjsko-japońskiej (1905); prowadził praktykę w Chicago (USA), działał wśród Polonii, sekretarz Polskiego Towarzystwa Lekarskiego w Chicago; 1912–1922 prowadził praktykę w Brazylii, m.in. wykładał na Uniwersytecie Parana w Kurytybie.

Działalność parlamentarna

Senator w latach 1928–1930.

Losy wojenne, okoliczności śmierci

We wrześniu 1939 współorganizował Szpital Maltański w Warszawie, w czasie okupacji był jego ordynatorem (ul. Bracka 10); w wyniku działań wojennych stracił cały swój dobytek.

W styczniu 1945 szczegóły jego biografii i relacja z rozmowy pojawiły się w ściśle tajnym meldunku Iwana Sierowa do Józefa Stalina i Ławrientija Berii; prawdopodobnie wykładał na Uniwersytecie Wrocławskim; w sierpniu 1949 wyjechał z Polski do Brazylii; uczestniczył w miejscowym życiu naukowym (wykłady, kongresy, publikacje); w listopadzie 1957 wrócił do kraju na koszt Skarbu Państwa, zamieszkał u rodziny w Białymstoku.

Zmarł 8.06.1958 w Białymstoku; pochowany na miejscowym cmentarzu farnym (kw. 27/28).

Zobacz na mapie

Źródła

akt zgonu z USC Białystok; AAN, Zbiór akt repatriacyjnych sygn. 402/302/2551, 408/2728; K.W., B. marszałek Senatu wrócił do kraju, w: „Życie Warszawy” nr 269/12.11.1957, s. 5; Władysław Melanowski, Wspomnienia pośmiertne, w: „Klinika Oczna” nr 2/1959, s. 225–226; Setna rocznica urodzin prof. Juliusza Szymańskiego, w: „Lud” nr 18/6.05.1970, s. 5; J. Ficiński, Plac Dr Juliusz Szymański, w: „Lud” nr 41/14.10.1970, s. 1, 3, 7; Zygmunt Kaczmarek, Marszałkowie Senatu II Rzeczypospolitej, Warszawa 1992, s. 83–109; Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej, Warszawa 1994, s. 553; Jacek Zygmunt Stasiewicz, Profesor Julian Juliusz Szymański – polityk, społecznik, lekarz, Białystok 1997, praca magisterska napisana w filii Uniwersytetu Warszawskiego w Białymstoku; informacje syna Leszka Szymańskiego z Brazylii z 1994; Jarosław Maciej Zawadzki, Senatorowie losy wojenne i powojenne, Warszawa 2013, s.94, 208, 260-263, 281, 337, 438, 444;