Historia

Senator Kazimierz Świtalski, portret namalowany przez Stefana Norblina, 1930 r. Reprodukcja fotograficzna, los oryginału nieznany. [NAC].

Kazimierz Świtalski

1886-1962; nauczyciel gimnazjalny we Lwowie (doktorat, 1906); wojewoda krakowski; minister wyznań religijnych i oświecenia publicznego; premier; członek Związku Walki Czynnej, Związku Strzeleckiego; legionista, członek Konwentu A; od 1918 referent polityczny w Adiutanturze Generalnej Naczelnika Państwa; od 1925 w rezerwie (major); od 1926 szef Kancelarii Cywilnej Prezydenta; 1926–1928 dyrektor Departamentu Politycznego MSW; współtwórca BBWR; jeden z najbliższych współpracowników marszałka Józefa Piłsudskiego; od 1936 wiceprezes Instytutu Józefa Piłsudskiego.

Działalność parlamentarna

Poseł w latach 1930–1935 (marszałek);
Senator w latach 1935–1938 (wicemarszałek).

Losy wojenne, okoliczności śmierci

Zgłosił się ochotniczo do wojska, nie otrzymał przydziału; 19.09.1939 dostał się do niewoli niemieckiej w Brześciu nad Bugiem, początkowo jeniec oflagu w Lienzu, od połowy 1940 w Woldenbergu; wygłaszał tam m.in. cykle wykładów; syn Ignacy, żołnierz AK, poległ w czasie powstania warszawskiego.

Uwolniony 30.01.1945, przyjechał do Warszawy, osiadł w Zalesiu Dolnym; 1948–1956 więziony; prowadził badania historyczne, współpracował z Instytutem Józefa Piłsudskiego w Londynie.

Zmarł 28.12.1962 w Warszawie w wyniku obrażeń po wypadku (23.12.1962 wpadł pod tramwaj w Warszawie); pochowany na Cmentarzu Komunalnym (Powązki Wojskowe) w Warszawie (kw. B-30).

Zobacz na mapie

Źródła

akt zgonu z USC Warszawa Ochota; Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej, Warszawa 1994, s. 72; Ministrowie Polski Niepodległej, Szczecin 2001, s. 414–418; Wiktor Krzysztof Cygan, Oficerowie Legionów Polskich 1914–1917. Słownik biograficzny, t. V, Warszawa 2007, s. 23–25; Paweł Duber, Działalność polityczna Kazimierza Świtalskiego w latach 1926–1939, Poznań 2013; Jarosław Maciej Zawadzki, Senatorowie losy wojenne i powojenne, Warszawa 2013, s.14, 24, 102, 245, 312-314, 415;