logo logo

Historia

Senator Mojżesz Schorr [Żydowski Instytut Historyczny].

Mojżesz Schorr

1874–1941; orientalista; profesor Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie i Uniwersytetu Warszawskiego, rektor Instytutu Nauk Judaistycznych w Warszawie; naczelny rabin Warszawy, ceniony kaznodzieja Wielkiej Synagogi na Tłomackiem.

Działalność parlamentarna

Senator w latach 1935–1938 powołany przez prezydenta RP.

Losy wojenne, okoliczności śmierci

Po wybuchu wojny wszedł do Żydowskiego Komitetu Obywatelskiego w Warszawie; 6 lub 7.09.1939 opuścił Warszawę i udał się na Kresy Wschodnie; 10.10.1939 aresztowany przez NKWD w Ostrogu n. Horyniem, więziony w Łucku, Równem i we Lwowie; 18.03.1940 wywieziony ze Lwowa; w latach 1940–1941 więziony w Moskwie na Łubiance w jednej celi m.in. z poetą Władysławem Broniewskim i działaczem Stronnictwa Narodowego, senatorem Stanisławem Głąbińskim; co najmniej od lutego 1940 polski rząd, za pośrednictwem dyplomacji watykańskiej i Departamentu Stanu USA, starał się o jego uwolnienie; 17.05.1941 skazany na 5 lat zesłania i pracy przymusowej; zmarł 8.07.1941 w V obozie pracy NKWD Posty (lub Pisty) w Uzbekistanie.
Żona Tamara zmarła w kwietniu 1944 w obozie Vittel we Francji.

Zobacz na mapie

Źródła

PSB, t. XXXV, Kraków 1994, s. 602–604; Stanisław Kot, Listy z Rosji…, s. 82, 95, 102, 249; Marian Fuks, Dzieje przyjaźni. W 50. rocznicę śmierci prof. Mojżesza Schorra, „Życie Warszawy” nr 15 z 18–19.01.1992, s. 11; Kto był kim…, s. 546; Rafał Żebrowski, Mojżesz Schorr i jego listy do Ludwika Gumplowicza, Warszawa 1994, s. 53–58; Krzysztof Pilarczyk, Prof. Mojżesz Schorr. Szkic bio-bibliograficzny, w: Prof. Mojżesz Schorr. Materiały z sesji naukowej, Kraków, 16.11.1993, Kraków 1995 s. 11–12 (tu: skazany na 8 lat); Sławomir Kalbarczyk, Polscy pracownicy nauki, ofiary zbrodni sowieckich w latach II wojny światowej, zamordowani, więzieni, deportowani, Warszawa 2001 s. 155–157; Leon Kozłowski, Moje przeżycia, Warszawa 2001 s. 29; Polski słownik judaistyczny, opr. Zofia Borzymińska, Rafał Żebrowski, Warszawa 2003, t. 2, s. 493–494; Paweł Dubiel, Józef Kozak, Polacy…, s. 151; Dorota Mycielska, Jarosław Maciej Zawadzki, Senatorowie zamordowani, zaginieni, zmarli w latach II wojny światowej, Warszawa 2009, s.26, 28, 32, 41, 53, 114-115; informacja syna Joshua O. Schorra z Jerozolimy z 1997 (tu miejsce zgonu: Pisty).