Historia

(Mozes, Mojżesz Koerner, Korner)

1877-1966; inżynier technolog; działacz ruchu syjonistycznego; na przełomie XIX i XX w. organizator żydowskiego ruchu studenckiego w Polsce; członek Rady Naczelnej Organizacji Syjonistycznej w Polsce; od 1902 kierownik robót na budowie kolei Siedlce–Bołogoje; nadzorował rozbudowę sieci tramwajowej w Warszawie; dyrektor fabryki obróbki drewna w Białej Podlaskiej; od 1921 ławnik Sądu Apelacyjnego; 1919–1927 członek Rady Miasta Warszawy, 1927–1934 ławnik Magistratu Warszawy; od 1920 członek zarządu Związku Miast Polskich i Państwowej Rady Samorządowej; 1927–1934 prezes Zarządu Dyrekcji Wodociągów i Kanalizacji w Warszawie oraz prezes Zarządu Wydziału Przemysłowego m. Warszawy; członek zarządu Tramwajów Miejskich w Warszawie.

Senator w latach 1922–1927; 1928–1930.

Od 1.09.1939 członek Komitetu Społecznego dla Spraw Związanych z Obroną Państwa przy Gminie Żydowskiej w Warszawie; od 13.09.1939 na czele Żydowskiego Komitetu Obywatelskiego m. Warszawy; dzięki staraniom Biura Palestyny w Genewie 20.12.1939 wyjechał koleją przez Katowice, Wiedeń do Triestu; w lutym 1940 dotarł do Palestyny; od września 1940 przedstawiciel syjonistów w Komitecie Ogólnego Żydostwa Polskiego; inspektor w kompanii budującej w kibucach i wznoszącej nowe osiedla; propagator idei bezpieczeństwa pracy.

Żył w bardzo skromnych warunkach; w latach 40. i 50. wygłaszał liczne odczyty o różnej tematyce; w 1947 otrzymał obywatelstwo Palestyny; w 1948 bez powodzenia kandydował do Knesetu; w 1951 uczestniczył w 23. Kongresie Syjonistycznym w Jerozolimie; w 1965 przeszedł na emeryturę i zamieszkał w domu opieki „Gila” w Yad-Eliahu (obec. Tel Awiw).

Zmarł 25.12.1966 w Tel Awiwie; pochowany w kibucu Necarim, założonym przez jego wychowanków.

brak aktu zgonu pomimo korespondencji z odpowiednim ministerstwem w Izraelu; Szymon Rudnicki, Mojżesz Korner. Przyczynki do biogramu, mps. z 2012 w zbiorach Archiwum Senatu; Andrzej Krzysztof Kunert, Rzeczpospolita Walcząca, wrzesień–grudzień 1939, Warszawa 1993, s. 54; Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej, Warszawa 1994, s. 523; Apolinary Hartglas, Na pograniczu dwóch światów, Warszawa 1996, s. 321–331 i in.; Polski słownik judaistyczny, Warszawa 2003, t. I, s. 794–795; Czesław Brzoza, Żydowska mozaika polityczna w Polsce 1917–1927, Kraków 2003, s. 192–193 i in.; Szymon Rudnicki, Żydzi w parlamencie II Rzeczypospolitej, Warszawa 2004, s. 416; Posłowie i senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919–1939. Słownik biograficzny, t. III, Warszawa 2005, s. 145–146; Wojciech J. Podgórski, Emigracja Walczących, Warszawa 2011, s. 477–478 (w biogramie syna); Jarosław Maciej Zawadzki, Senatorowie losy wojenne i powojenne, Warszawa 2013, s.10, 11, 45, 94, 208, 355-356