Historia

1890-1970; inżynier (budowa maszyn); przemysłowiec, wydawca czasopism; działacz polityczny; 1907–1908 więziony przez władze carskie za działalność patriotyczną, wydalony z terenu Rosji; akademicki działacz niepodległościowy we Lwowie; organizator struktur politycznych zbliżonych do Narodowej Demokracji; do 1930 we władzach Obozu Wielkiej Polski.

Senator w latach 1938–1939.

We wrześniu 1939 uczestnik obrony Warszawy, wydawca „Gazety Wspólnej”; od 1940 w konspiracji, szef Wydziału Propagandy i współredaktor „Wiadomości Polskich” w Biurze Informacji i Propagandy KG ZWZ; od końca 1940 zastępca dyrektora Departamentu Informacji i Prasy Delegatury Rządu RP na Kraj, od 1941 członek konspiracyjnej Rady Propagandowej, uczestniczył w pracach przygotowawczych nad powołaniem do życia administracji zastępczej; 17.02.1943 aresztowany przez gestapo, więziony na Pawiaku; więzień obozów koncentracyjnych: Auschwitz, Oranienburg, Buchenwald (od 1944); razem z nim aresztowano żonę i córkę i wywieziono do Ravensbrück; brat August (dyrektor fabryki „Gerlach”) zamordowany przez oddział Gwardii Ludowej; brat Kazimierz, sądzony w tzw. procesie szesnastu w Moskwie.

Od 1945 na emigracji w Wielkiej Brytanii, a następnie w Niemczech (RFN), brał udział w życiu politycznym emigracji; do Polski wrócił w czerwcu 1957, pracował jako inżynier adiunkt w Instytucie Organizacji Przemysłu Maszynowego, w 1965 przeszedł na emeryturę; przewodniczący Koła Odra-Bałtyk Towarzystwa Rozwoju Ziem Zachodnich; 1968–1969 odbył podróż do Kanady i Australii, aby odwiedzić dzieci.

Zmarł 28.02.1970 w Warszawie; pochowany w rodzinnym mauzoleum w Drzewicy koło Opoczna.

akt zgonu z USC Warszawa Ochota; Instytut Organizacji i Zarządzania w Przemyśle „Orgmasz” (teczka personalna); wspomnienie Józefa Zielińskiego z ok. 1975, mps.; Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej, Warszawa 1994, s. 522; Posłowie i senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919–1939. Słownik biograficzny, t. III, Warszawa 2005, s. 131–132; Jarosław Maciej Zawadzki, Senatorowie losy wojenne i powojenne, Warszawa 2013, s.14, 27, 403-405; informacje Zofii Dąbrowskiej z Warszawy z 2009